Groenemorgen - Stroom slim gebruiken bij netcongestie

Stroom slim gebruiken bij netcongestie

We gebruiken elke dag elektriciteit. Bijvoorbeeld om tv te kijken of om de wasmachine te gebruiken. Die stroom komt van het elektriciteitsnet. Als jij een apparaat aanzet, moet de stroom via het elektriciteitsnet naar jouw huis worden gebracht. 

Stopcontact met oplader
Publicatiedatum: 21 mei 2025

Wat is netcongestie?

De laatste jaren gebruiken steeds meer elektriciteit. Dit komt door verschillende dingen: 

  • We stappen over van aardgas naar elektriciteit; 
  • er liggen meer zonnepanelen op onze daken; 
  • er worden nieuwe woonwijken en bedrijven gebouwd;  
  • we rijden vaker in elektrische auto’s. 

Ook gebruiken we steeds vaker allemaal tegelijk stroom. Hierdoor raakt het elektriciteitsnet overbelast. Dit probleem heet netcongestie. Er zijn twee soorten netcongestie: 

Zonnepanelen op het dak

Opwek-congestie

Opwek-congestie betekent dat er op sommige momenten te veel stroom wordt opgewekt. Bijvoorbeeld door zonnepanelen of windmolens op een zonnige zomerdag. Het net kan die stroom dan niet allemaal verwerken. 

Wasmand en wasmachine

Afname-congestie

Afname-congestie betekent dat er te veel stroom tegelijk wordt gebruikt. Het net kan dan niet genoeg stroom leveren. Bijvoorbeeld wanneer mensen thuis komen van werk en apparaten aanzetten zoals de tv, wasmachine of vaatwasser. Tussen 17 en 21 uur wordt in Nederland het meeste stroom verbruikt. 

Gevolgen voor bewoners

Overbelasting betekent dat er niet genoeg ruimte is in de stroomkabels en elektriciteitsstations om alle stroom tegelijk te vervoeren. Voor woningen is meestal wel stroom gereserveerd, maar die ruimte wordt snel kleiner. Daarom is het moeilijker om plannen te maken voor bijvoorbeeld nieuwe wijken, scholen of bedrijven, want die hebben ook elektriciteit nodig.

Dit kan verschillende gevolgen hebben voor inwoners. Het kan gebeuren dat zonnepanelen, warmtepompen of laadpalen niet meteen aangesloten kunnen worden. Soms kan er een stroomstoring zijn of is de spanning in huis lager dan normaal.

Mensen met zonnepanelen krijgen misschien minder geld voor de stroom die ze terugleveren aan het net. En omdat het uitbreiden van het elektriciteitsnet veel geld kost, kunnen de kosten in de toekomst hoger worden voor iedereen. 

Netcongestie in jouw buurt

De kans op netcongestie op het elektriciteitsnet voor huishoudens is niet overal hetzelfde. Het verschilt per regio en soms zelfs per wijk.

Wil je weten of er opwekcongestie is in jouw buurt? Op de websites van grote netbeheerders kun je zien of er spanningsproblemen zijn gemeld in jouw omgeving. Dat betekent niet meteen dat jij er last van zult hebben, maar je kunt wel zien of er in jouw wijk iets aan de hand is.

Ben je benieuwd? Zoek dan eerst op wie jouw netbeheerder is. Dat kan via de website van Mijnaansluiting. Soms staat de naam van de netbeheerder ook op een sticker in je meterkast. 

Zoek jouw netbeheerder

Wat kun je zelf doen?

Er wordt hard gewerkt aan het verbeteren van het elektriciteitsnet, maar dat is een grote klus die jaren duurt. Daarom is het belangrijk dat we nu al slimmer omgaan met elektriciteit. Niet alleen netbeheerders hebben hierin een taak, ook inwoners en bedrijven kunnen helpen.

Een goede vergelijking is die met het wegverkeer: het probleem is vaak niet dat er te weinig snelwegen zijn, maar dat iedereen ze op hetzelfde moment wil gebruiken. Zo werkt het ook met ons stroomnet. Tijdens piekmomenten is de belasting hoog, terwijl er op andere momenten genoeg ruimte is. Door apparaten op slimme momenten aan of uit te zetten maken we samen beter gebruik van het bestaande netwerk.

Hier lees hoe je slimmer om kan gaan met je elektriciteit: 

Slimmer omgaan met energie

  • Gebruik apparaten die veel stroom vragen, zoals een wasmachine, vaatwasser of elektrische auto, op verschillende momenten van de dag. Zet deze apparaten bij voorkeur aan als je zelf stroom opwekt met zonnepanelen, dus overdag. Heb je geen zonnepanelen? Dan kun je beter apparaten gebruiken op momenten dat er minder vraag is naar stroom, zoals ’s nachts of in het weekend.
  • Maak gebruik van een slimme meter of slimme apparaten. Die kunnen werken wanneer er genoeg stroom is of wanneer stroom goedkoper is. 

Energie opslaan

  • Je kunt ook denken aan een thuisbatterij. Daarmee sla je stroom op van je zonnepanelen, zodat je die later zelf kunt gebruiken in plaats van terug te leveren aan het net.
  • Sommige elektrische auto’s kunnen ook als batterij werken. Ze kunnen stroom teruggeven aan je huis of het netwerk als dat nodig is. Dit wordt ook wel 'bi-directioneel laden' genoemd.

Energie delen in de buurt

  • Je kunt samen met je buren investeren in een buurtbatterij. Daarin wordt energie opgeslagen die je samen kunt gebruiken.
  • Je kunt ook meedoen aan een energiecoöperatie. Dan gebruik je stroom uit je buurt. Dat helpt om het landelijke elektriciteitsnet minder te belasten. 

Slim opladen van je elektrische auto

  • Gebruik een slimme laadpaal. Die laadt je auto op als er genoeg stroom beschikbaar is in het netwerk.
  • Je kunt je auto ook langzamer opladen. Zo belast je het netwerk minder .

Gebruik energiezuinige apparaten

Door bewust met energie om te gaan en samen te werken met anderen, kunnen inwoners helpen om het elektriciteitsnet beter te gebruiken. Zo helpen we mee om netcongestie te verminderen.